Raport zatytułowany „Dobre Praktyki w Rozwoju i Wdrożeniu Społeczności Energetycznych w UE i Polsce” stanowi część wsparcia udzielonego Klastrowi Energetycznemu Świdnica (Dolny Śląsk) w ramach inicjatywy wsparcia technicznego dla regionów węglowych w transformacji (START). Dokument został opracowany przez Dyrekcję Generalną ds. Energii Komisji Europejskiej i zawiera przegląd i analizę kilku studiów przypadku dotyczących społeczności energetycznych, skupiając się na roli edukacji, zasięgu, zarządzaniu, modelach biznesowych, aspektach finansowych i strukturach zarządzania (str. 5).
Przegląd Studiów Przypadku:
Żywiecki Klaster Energetyczny, Polska
Żywiecki Klaster Energetyczny został założony w 2017 roku, aby rozwiązać problemy związane z zanieczyszczeniem, zidentyfikowane przez Światową Organizację Zdrowia (str. 7). Składa się z ponad 20 członków, w tym władz lokalnych i prywatnych firm, i koncentruje się na zwiększaniu produkcji energii odnawialnej (str. 7). Klaster jest zaangażowany w różne projekty, takie jak „Słoneczny Region Żywiec” i „Stop Smog”, finansowane przez programy UE i krajowe (str. 8). Działania edukacyjne obejmują szkolenia dla władz lokalnych oraz inicjatywy zwiększające świadomość, takie jak „Pikniki energii odnawialnej”(str. 8).
Tyski Klaster Energetyczny, Polska
Założony w 2020 roku, Tyski Klaster Energetyczny działa na terenie gmin Tychy i Bieruń(str. 10). Jego celem jest promowanie samowystarczalności energetycznej i rozwój innowacyjnych metod energii odnawialnej(str. 10). Kluczowe projekty obejmują budowę rurociągu biogazowego i tworzenie „miejskich wysp energetycznych”(str. 10).
Spółdzielnia Energetyczna Skawina, Polska
Założona w 2023 roku, Spółdzielnia Energetyczna Skawina koncentruje się na stabilizacji kosztów energii i zwiększaniu udziału energii odnawialnej(str. 12). Obsługuje instalacje fotowoltaiczne i planuje rozwój elektrowni wodnych oraz biogazowych(str. 13). Spółdzielnia boryka się z wyzwaniami związanymi z ograniczeniami prawnymi i zrównoważeniem finansowym(str. 14).
Wirtualna Zielona Elektrownia Ochotnica, Polska
Klaster Ochotnica, założony w 2017 roku, skupia się na produkcji energii odnawialnej w małej społeczności w Karpatach (str. 15). Z powodzeniem zaangażował gospodarstwa domowe i lokalne firmy w inwestycje w energię odnawialną (str. 16). Klaster kładzie nacisk na działania edukacyjne i partnerstwa z lokalnymi interesariuszami (str. 16).
Społeczność Energetyczna ENERKOM OPAVSKO, Czechy
ENERKOM OPAVSKO, założony w 2022 roku, działa na terenie powiatu opawskiego i koncentruje się na produkcji energii odnawialnej oraz efektywności energetycznej (str. 17). Korzysta z silnego modelu partnerstwa publiczno-prywatnego i dąży do osiągnięcia celu produkcji 50% energii elektrycznej z odnawialnych źródeł do 2030 roku (str. 17).
Społeczność Energetyczna Chamole, Francja
Społeczność Energetyczna Chamole skupia się wokół (jednej) turbiny wiatrowej będącej własnością obywateli (str. 19). Podkreśla rolę zaangażowania społeczności, innowacyjnego finansowania i silnego przywództwa (str. 19). Projekt stawił czoła wyzwaniom takim jak bariery finansowe i regulacyjne, ale odniósł sukces dzięki współpracującemu zarządzaniu i udziałowi społeczności (str. 21).
Kluczowe Wnioski i Lekcje
Dobrze prosperujące klastry często wykazują silne przywództwo i jasną strukturę decyzyjną (str. 24). Zaangażowanie lokalnych liderów i interesariuszy jest kluczowe dla inicjowania i utrzymania społeczności energetycznych (str. 24). Częste zmiany w ramach prawnych stanowią wyzwania dla społeczności energetycznych w Polsce (str. 26). Klastry muszą rozwijać wewnętrzne strategie radzenia sobie z niestabilnością i wzmacniać swoje wysiłki lobbystyczne na rzecz reform prawnych (str. 27).
Rozwój wiedzy w ramach klastrów i adresowanie obaw lokalnej społeczności są kluczowe dla budowania zaufania i akceptacji projektów energii odnawialnej (str. 28). Krótkoterminowe i długoterminowe strategie komunikacyjne mogą pomóc w podnoszeniu świadomości i promowaniu akceptacji społecznej (str. 28).
Społeczności energetyczne wykorzystują połączenie działań edukacyjnych, bezpośrednich kanałów komunikacji i strategicznych partnerstw, aby sprostać wyzwaniom komunikacyjnym i skutecznie angażować lokalnych mieszkańców.
Źródło: European Commission: Directorate-General for Energy, Good practices in the development and implementation of energy communities in the EU and Poland, Publications Office of the European Union, 2025, https://data.europa.eu/doi/10.2833/2254687
Poniży dokument został przetłumaczony dla Państwa maszynowo na stronie www.deepl.pl. Przepraszamy za wszelkie błędy w tłumaczeniu i prosimy o wyrozumiałość.
