Jak donosi Gazeta Prawna, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) w sprawie Kopalni Turów, który uchylił wcześniejszy wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) z 2022 roku, nie kończy sporu o wydobycie węgla w tym regionie. Choć właściciel kopalni, PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna, ogłosił, że decyzja NSA pozwala na dalsze funkcjonowanie kopalni, eksperci podkreślają, że to dopiero początek długiej drogi prawnej i politycznej.
Agnieszka Stupkiewicz z Fundacji Frank Bold, która brała udział w postępowaniu sądowym, tłumaczyła, że sprawa dotyczyła rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji środowiskowej z 2020 roku. NSA uznał, że WSA nie mógł oprzeć się na postanowieniu wiceprezesa Trybunału Sprawiedliwości UE, które nakazywało wstrzymanie działalności kopalni. W związku z tym sprawa została przekazana do ponownego rozpoznania. Pani Stupkiewicz przypomniała, że PGE próbowała przedłużyć koncesję na wydobycie węgla, korzystając z przepisów pozwalających na jednokrotne przedłużenie prac bez oceny oddziaływania na środowisko. Przepisy te zostały jednak uznane za niezgodne z prawem UE, co stawia pod znakiem zapytania legalność działań PGE.
Anna Meres z Greenpeace Polska zwróciła uwagę na konieczność ochrony regionu przed gospodarczą zapaścią. Według niej, przyszłość kompleksu Turów jest już przesądzona, a jego rola w produkcji energii elektrycznej znacznie zmaleje po 2030 roku. Spadające przychody i rosnące koszty utrzymania odkrywki wymagają pilnych działań rządowych, które zapewnią transformację regionu i nowe miejsca pracy.
Michał Smoleń z Fundacji Instrat wskazał, że przyszłość węgla w Turowie jest niepewna. Pomimo technicznych rozwiązań zmniejszających szkodliwość odkrywki, emisje dwutlenku węgla pozostają problemem. Koszty emisji sprawiają, że prąd z Turowa będzie coraz mniej potrzebny, a działanie kompleksu węgla brunatnego jako rezerwy szczytowej jest problematyczne. Smoleń przewiduje, że wydobycie węgla zakończy się na długo przed 2044 rokiem.
Podsumowując, wyrok NSA nie kończy sporu o Turów, a przyszłość kopalni i regionu wymaga dalszych działań prawnych i politycznych. Eksperci podkreślają konieczność transformacji energetycznej i gospodarczej, aby uniknąć zapaści i zapewnić stabilność regionu.
Źródło: 1 .
