23 czerwca 2025 roku odbyła się niezwykle inspirująca wizyta studyjna w kompleksie energetycznym ZE PAK w Koninie. Celem wizyty było zapoznanie się z przebiegiem transformacji energetycznej zakładów ZE PAK, w tym m.in. rewitalizacji kopalni odkrywkowych węgla brunatnego oraz inwestycjami z zakresu odnawialnych źródeł energii. Dzięki organizacji Fundacji INSTRAT i przewodnictwu Pawła Szadka, dyrektora Departamentu Ochrony Środowiska ZE PAK, wraz z zespołem, możliwe było przyjrzenie się z bliska temu, jak wygląda transformacja energetyczna w praktyce.
Podczas wizyty zaprezentowano pełen zakres procesu rekultywacji. Rozpoczęto od wizytacji jeszcze aktywnej odkrywki Tomisławice, przeznaczonej do likwidacji. Następnie odwiedzono wyrobisko Jóźwin II, które jest w trakcie zalewania, a na końcu zobaczono zrekultywowaną odkrywkę. Każdy z tych etapów ukazał, jak ZE PAK przekształca swoje tereny w miejsca o nowym przeznaczeniu, co jest kluczowe dla przyszłości regionu.
Program wizyty obejmował także prezentacje strategii dekarbonizacji ZE PAK i planów inwestycyjnych do 2030 roku. Zwiedzono wyłączane wyrobiska, które są zalewane wodą i przekształcane w miejsca rekreacyjno-budowlane. Szczególne wrażenie zrobiła wizyta przy koparce wielonaczyniowej „Dolores”, która obecnie stanowi pomnik tradycji industrialnej regionu.
Jednym z najważniejszych punktów wizyty była instalacja do produkcji zielonego wodoru oraz Elektrownia Konin, która została przekonwertowana na spalanie biomasy. Spotkania z przedstawicielami zarządu i działu transformacji energetycznej umożliwiły dyskusję na temat wyzwań społecznych, takich jak przekwalifikowanie pracowników i sprawiedliwa transformacja.
Podczas wizyty podkreślano skalę przemian oraz potrzebę dialogu z lokalną społecznością. Plany dotyczące powstających zbiorników wodnych i ich funkcji w przyszłości, a także inwestycje w fotowoltaikę i turbiny wiatrowe, wzbudziły szczególne zainteresowanie.
Transformacja energetyczna niesie ze sobą również wyzwania. Społeczne i pracownicze aspekty, takie jak zwolnienia, restrukturyzacja oraz konieczność przekwalifikowania pracowników, są istotnymi kwestiami. Ekonomiczne wyzwania obejmują spadek przychodów i wpływów podatkowych, a także wysokie nakłady inwestycyjne w nowe technologie. Polityczne wyzwania to brak jednolitej polityki państwowej wspierającej sprawiedliwą transformację.
Podsumowując, wizyta w ZE PAK była niezwykle pouczająca i inspirująca. Transformacja energetyczna w praktyce to proces złożony, ale niezbędny dla przyszłości naszej planety i lokalnych społeczności. Podziękowania dla Fundacji INSTRAT i Michała Hetmańskiego oraz wszystkim zaangażowanym za możliwość uczestnictwa w tym ciekawym wydarzeniu. Szczególne podziękowania dla Polskiej Zielonej Sieci za zorganizowanie spotkania Koninie, wsparcie i umożliwienie uczestnictwa.
