W ostatnich latach transformacja energetyczna stała się jednym z kluczowych tematów w polityce Unii Europejskiej oraz poszczególnych państw członkowskich. W ramach tych działań, wschodnioniemiecka firma LEAG, zajmująca się wydobyciem węgla brunatnego oraz produkcją energii, poinformowała w 2024 r. o otrzymaniu zielonego światła na otrzymanie do 1,75 miliarda euro wsparcia państwowego. Decyzja ta była wynikiem porozumienia pomiędzy Komisją Europejską a rządem niemieckim, które uznało, że kompensacja jest zgodna z regulacjami dotyczącymi subsydiów UE. Środki te mają pomóc firmie w przejściu na działalność niezwiązaną z paliwami kopalnymi oraz wspierać tworzenie nowych miejsc pracy w regionie Łużyc po zakończeniu produkcji energii z węgla w 2038 roku.
Komisja Europejska przyznała LEAG kompensację po przeprowadzeniu szczegółowej analizy, która rozpoczęła się jeszcze w 2021 roku. Wsparcie finansowe ma na celu nie tylko pokrycie kosztów związanych z wcześniejszym wycofaniem się z produkcji energii z węgla, ale także finansowanie programów społecznych dla pracowników sektora węglowego oraz rekultywację terenów po kopalniach. Ówczesny Minister gospodarki Niemiec, Robert Habeck, podkreśał, że środki te wpisyały się w szereg działań rządu mających na celu wsparcie transformacji regionu w kierunku neutralności klimatycznej.
Region Łużyc, który przez dekady był uzależniony od przemysłu węglowego, stoi przed wyzwaniem przekształcenia swojej gospodarki. Dzięki wsparciu finansowemu, LEAG inwestuje w technologie transformacyjne, które tworzą warunki do rozwoju gospodarki opartej na energii odnawialnej. Transformacja ma na celu nie tylko ochronę środowiska, ale także zapewnienie stabilności ekonomicznej regionu poprzez tworzenie nowych miejsc pracy w sektorach przyszłościowych.
Ambicje regionu Łużyc, by stać się Net Zero Valley, oznaczają całkowitą transformację przemysłu w kierunku neutralności emisyjnej. Wzrost inwestycji w odnawialne źródła energii, takie jak energia wiatrowa, słoneczna oraz technologie wodorowe, ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia tego celu.
Decyzja o przyznaniu kompensacji dla LEAG była istotnym krokiem w kierunku transformacji energetycznej Niemiec. Podobnych kroków, a przede wszystkim decyzji na szczeblu ministerialnym oczekujemy również w kontekście kopalni i elektrowni Turów.
Pozyskiwanie środków na transformację nie oznaczają zamknięcia kopalni z dnia na dzień, węgiel kiedyś się skończy, pytanie czy nie wcześniej skończą się fundusze na transformacje? Niemiecka część regionu Łużyc ma szansę stać się wzorem dla innych regionów w Europie, pokazując, jak można skutecznie przejść od gospodarki opartej na paliwach kopalnych do zrównoważonego rozwoju opartego na energii odnawialnej, subregion Turów ma wszelkie predyspozycje aby również stać się takim przykładem, potrzebne są jednak decyzje i działanie.
