Polecamy ciekawy artykuł autorstwa Patryka Kubiczka, Kajetana Nowaka i Michała Smolenia z fundacji Instrat, który analizuje wyzwania i potencjał związany z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii (OZE) w Polsce, koncentrując się na elastyczności popytu na energię elektryczną.
Najważniejsze wnioski artykułu:
- W Polsce rośnie liczba instalacji wiatrowych i słonecznych, jednak coraz trudniej jest efektywnie wykorzystywać produkowaną przez nie energię. Kluczowym wyzwaniem jest równoważenie produkcji i konsumpcji energii w systemie elektroenergetycznym, co wymaga elastyczności systemu.
- Obecnie elastyczność systemu zapewniają głównie bloki węglowe, które muszą dostosowywać swoją moc do zmieniającego się popytu. Jednak ich ograniczona zdolność do redukcji produkcji w słoneczne i wietrzne dni prowadzi do nadmiaru energii, której nie można efektywnie wykorzystać ani wyeksportować.
- Nadmiar energii prowadzi do tzw. curtailmentu, czyli marnowania taniej i nieemisyjnej energii z OZE. W 2024 roku w Polsce ograniczono generację około 730 GWh energii z wiatru i słońca, co stanowiło 1,8% potencjalnej produkcji tych źródeł.
- Analiza modelu PyPSA-PL wskazuje, że w 2023 roku Polska mogła optymalnie kosztowo dodać około 8,2 GW mocy wiatru i 0,5 GW mocy fotowoltaiki. Zwiększenie udziału OZE mogłoby obniżyć koszty energii i emisje CO₂.
- Przeniesienie części brzemienia bilansowania systemu na stronę popytową poprzez elektryfikację sektorów opartych na paliwach kopalnych może zwiększyć elastyczność i efektywność wykorzystania OZE.
- Rozważane są trzy opcje: samochody elektryczne, kotły elektryczne i elektrolizery. Każda z nich ma różne konsekwencje dla potencjału OZE i redukcji emisji CO₂. Największy potencjał ma wariant łączący wszystkie opcje, który może znacząco zmniejszyć marnowanie energii i emisje.
- Wprowadzenie elastycznych źródeł popytu jest kluczowe dla dalszego rozwoju OZE w Polsce. Wymaga to wdrożenia odpowiednich technologii i zmian na rynkach energii. Transformacja powinna obejmować nie tylko elektroenergetykę, ale także inne sektory gospodarki. W Polsce proces ten dopiero się rozpoczyna, ale istnieją już pozytywne zmiany, takie jak rozwój magazynowania energii i dynamiczne taryfy dla odbiorców indywidualnych.